براى استخاره با قرآن نمىتوان دليل معتبر شرعى اقامه کرد؛ به اين معنا که منسوب کردن نتيجه استخاره به خداوند، توجيه شرعى ندارد و کارى که مستند به اين نوع استخاره باشد، حجيت و قابليت دفاع در محضر خدا را دارا نيست.
براى رهايى از شک و ترديد، توصيههاى فراوانى در روايات معتبر وارد شده است.
در بعضى از روايات به نماز استخاره و ذکر و دعا، مخصوصاً در مکان مقدسى مثل مسجد توصيه شده
سپس عمل به آنچه که در ذهن محبوبتر است. در بعضى روايات ديگر، مثل صحيحه هارون بن خارجه، امام توصيه مىکند که از خدا طلب خير کند و سپس مشورت کند که خدا خير را به زبان هرکس از خلق که بخواهد جارى مىکند.
قطعاً انسان پس از تفکر، مشورت و طلب خير از خدا، به يکى از دو طرف شک تمايل اندکى خواهد يافت و قطعاً عقل او يک طرف را برتر از طرف ديگر احتمال خواهد داد. از عقل و روايات برمىآيد که عمل به همين احتمال، بهترين راهى است که مىتوان در دوراهىها انتخاب کرد؛ اما اگر انسان با راههايى که گفته شد به هيچ طرف متمايل نشد، به اين معنا که نزد او هيچ طرف از نظر عقلى و شرعى برترى نيافت، از آنجا که مجبور به انتخاب يکى از دو راه است، به هر طريقى مثل قرعه مىتواند يکى از اين دو راه را انتخاب کند. يکى از راههايى که ممکن است در چنين حالتى مورد تأييد معصومان باشد، استفاده از قرآن است. در چنين موارد نادرى، به اين دليل که انتخاب هيچ طرف تفاوتى ندارد، مىتوان به نيت رجا از اين راه استفاده نمود. با اين بيان، مشخص مىشود که تعيين يک راه به وسيله قرآن، به هيچ وجه نشان دهنده اعلام الهی نيست، بلکه راهى پيشنهادى براى خروج شخص از ترديد و شک است.
امام معصوم علیه السلام در مقام بيان راهحل، به نماز، ذکر و مشورت توصيه مىکند، در حالى که اگر استخاره با قرآن اعتبار مىداشت، راهى بسيار واضحتر و سهلالوصولتر به مقصود بود. وقتى با گشودن قرآن، شک و ترديدها برطرف مىشود و دشوارىِ بلاتکليفى خاتمه مىيابد، چرا در روايات صحيح به آن اشارهاى و در کتب روايى اصلى به آن توصيه واضح نشده است تا شيعيان به راحتى از شکهاى فکرى رهايى يابند؛ اين در حالى است که اگر چنين توصيههايى از ائمه رسيده بود، روايات بسيارى از اجلاى روات و محدثين نقل مىشد؛ در حالى که کتب معتبر، مملو است از توصيه به طلب خير از خدا و رضا به آنچه خدا مقدر کرده و رفع دودلى از يکى از راههاى ذکر شده است.
به عبارت ديگر، براساس عقل و روايات، ترجيح ناشى از عقل يا شرع، هرقدر اندک باشد، بر استخاره مقدم است، و استخاره تنها در جايى مىتواند کمک کند که هيچيک از دو طرف ترديد، کوچکترين ترجيحى بر طرف ديگر نداشته باشد.
نکته مهم پايانى اين است که در روایاتی که در این باب وارد شده ، امام معصوم خود، متولى استخاره نمىشود، بلکه تنها راوى را به انجام آن راهنمايى مىکند. با توجه به اينکه هيچ روایت ديگرى نيز وجود ندارد که وکالت در استخاره را توصيه کرده باشد، عمل بر طبق روايت تهذيب، که بهترين دستاويز براى اين نوع استخارهها است، اقتضا دارد در روش نيز الگو قرار گيرد و خودِ شخص به گشودن مصحف اقدام کند.